20 February 2023 Blogs

Beheersen van complexe laboratoriumprojecten

Het aansturen van het ontwerp en bouwproces vraagt om een specifieke expertise en ervaring. Het realiseren van een laboratorium is immers een complexe opgave. De vraag van de opdrachtgever is vaak heel specifiek, onderzoek staat nooit stil en daardoor wijzigt de vraag vaak. De benodigde techniek is complex en functie gaat voor vorm. Dit gezegd hebbende, kan er evengoed een fantastisch mooi gebouw gerealiseerd worden binnen deze opgave.

Aronsohn Management begeleidt al 30 jaar succesvol complexe laboratoriumprojecten.

Een goede start

Het goed in beeld brengen van de eisen en wensen van de opdrachtgever en de gebruiker is essentieel voor het slagen van een project. Naast de algemene visie en doelstelling is het bij een laboratoriumproject van belang dat gedetailleerde informatie over bijvoorbeeld voorzieningen, apparaten en gelijktijdigheden concreet wordt gemaakt. Vervolgens moet er een visie op basis van deze informatie gevormd worden. Daarbij kan gedacht worden aan het bepalen van een vast sjabloon, het labstempel met een uniform voorzieningenniveau. Dit zorgt ervoor dat het lab bruikbaar blijft in de toekomst. Immers, onderzoek staat nooit stil en bij veel van onze opdrachtgevers (met name universiteiten) is de reguliere verbouwingsgraad van een lab circa 4 jaar.

Voor de nieuwbouw Physics van de TU Delft is middels deze methode een toekomstbestendig Programma van Eisen (PvE) opgesteld.

 

Op basis van het PvE wordt een fictief gebouw gemaakt en wordt er een financiële doorrekening gemaakt. Als dit past binnen het voorziene budget dan kan de vervolgstap gemaakt worden. Als dit niet het geval is dan worden maatregelen besproken om het PvE en budget in balans te brengen. Vervolgens is het belangrijk om commitment op te halen bij de opdrachtgever en gebruikers. Het PvE is immers het toetsmiddel gedurende het gehele proces.

Formeren van een topteam

Het kiezen van een ervaren ontwerpteam is erg belangrijk in dit soort trajecten. Het gaat om technische adviseurs die ervaring hebben met bijvoorbeeld trillingen, EMC en specifieke installaties. Maar ook om een architect die snapt dat gewerkt moet worden vanuit functionaliteit. Het is dus van groot belang dat iedere adviseur bewust gekozen wordt en de opdrachtgever samen met het projectmanagement het team samenstelt.

Het ontwerpproces moet interactief zijn. Alleen zo kom je tot een optimaal proces en zorg je voor commitment bij de opdrachtgever en de gebruiker. Conceptplattegronden op tafel en met een gebruikersgroep er doorheen. Ervaring leert dat het gesprek pas echt op gang komt als er een plattegrond ligt.

Aan het einde van iedere fase wordt het ontwerp geverifieerd aan de hand van het PvE. Dit zorgt voor een gecontroleerd ontwerpproces. Dit uiteraard naast een strakke sturing op kosten.

Overdracht naar uitvoering

Ook de keuze van de uitvoerende partijen is fundamenteel. Wij zijn een groot voorstander van het eerder betrekken van deze partijen bij het proces. Lees meer hierover in onze blog over de fase ABC methode. De borging van de kwaliteit doen wij graag middels risicogestuurde kwaliteitsborging, maar hierover binnenkort meer. Bij de oplevering wordt middels commissioning door de uitvoerende partij aangetoond dat het werk voldoet aan de eisen die uiteindelijk weer te herleiden zijn aan het PvE. Na oplevering begint de nazorg en de inhuizing. Pas als de gebruiker haar onderzoek goed kan uitvoeren zijn wij tevreden, reden waarom wij in deze periode ook vaak betrokken blijven.

De essentie van projectmanagement voor complexe laboratoriumprojecten is commitment van begin tot einde, de wil en de tijd om je te verdiepen in complexe materie en gezamenlijk tot een optimaal resultaat te komen.

Zo hopen wij bij te dragen aan het volgende Nederlandse wetenschappelijke succes met misschien wel een Nobelprijs voortkomend uit een laboratorium dat wij hebben gerealiseerd.

ir. Gerwin van der Panne

Senior projectmanager, specialisatie laboratoria | Aronsohn Management

Neem contact op

Meer